مدیریت تلفیقی بیماری‌های ویروسی گندم در استان چهارمحال و بختیاری

Authors

  • رحیم اسحاقی نویسنده
  • ناصر صحراگرد مسئول مکاتبه
Abstract:

بیماری‌‌های ویروسی به لحاظ اقتصادی مهم‌ترین بیماری‌های غلات در استان چهارمحال و بختیاری هستند. خسارت این عوامل بیماری‌زا در گندم در کشت‌های زودهنگام پاییزه تا 100% نیز دیده شده است. وجود ویروس‌های کوتولگی زرد جو (Barley yellow dwarf virus) (سروتیپ‌های MAV, PAV) ویروس‌ کوتولگی زرد غلات (Cereal yellow dwarf virus) (سروتیپ‌ RPV)، ویروس موزائیک رگه‌ای گندم (Wheat streak mosaic virus,WSMV)،ویروس موزائیک ایرانی ذرت (Maize Iranian mosaic virus, MIMV)، ویروس موزائیک زرد نواری جو(Barley yellow striate mosaic virus, BYSMV)و ویروس کوتولگی گندم (Wheat dwarf virus, WDV) در آزمون‌هایDAS-ELISA  وTAS-ELISA  به ترتیب اهمیت و پراکندگی، در مزارع گندم استان چهارمحال و بختیاری به اثبات رسید. در سال زراعی 88-1387حدود 64 درصد نمونه‌ها به یک یا چند ویروس آلوده بودند. بیشترین آلودگی مخلوط مربوط به سرو تیپ‌های BYDV با WSMV یا MIMV بود. در مناطق معتدل MIMV و در مناطق سردسیر WSMV و BYDV ویروس‌های غلب بودند. میزان آلودگی به BYDVs، MIMV، BYSMV و WSMV به ترتیب 27، 5/25، 5/21 و 5/20 درصد بود. میزان آلودگی در مزارع گندم آبی بیشتر از مزارع دیم بود. اثر تاریخ کشت و تیمار بذر گندم با حشره‌کش جذبی ایمیداکلوپرید در کنترل بیماری‌های ویروسی گندم با ناقل طبیعی طی سال‌های 1380 الی 1386 در شهرستان‌های شهرکرد، بروجن و لردگان بررسی شد. نتایج آزمایش بر اساس میزان و شدت بیماری و مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد گندم در کرت‌های آزمایشی در زمان برداشت ارزیابی شد. میزان بیماری در هر سه شهرستان در تاریخ کشت نیمه اول مهر ماه بالا بود و باعث کاهش عملکرد دانه شد. بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد مربوط به تاریخ کشت‌های نیمه اول آبان ماه بود. در کرت‌های تیمار بذر میزان عملکرد دانه گندم افزایش یافت و این افزایش در اولین تاریخ کشت محسوس‌تر بود. در شهرستان شهرکرد میزان بیماری‌های ویروسی و درصد آلودگی کرت‌های آزمایشی بیشتر از سایر شهرستان‌ها بود، و تیمار بذر بسته به تاریخ کشت از 43 تا 236% افزایش عملکرد دانه گندم را به همراه داشت. بهترین تیمار آزمایشی شامل کشت در اواسط مهر، اوایل آبان و اواسط آبان به ترتیب برای شهرستان‌های بروجن، شهرکرد و لردگان به علاوه تیمار بذر بود. طی چهار سال واکنش 414 ژنوتیپ و رقم گندم در شرایط آلودگی طبیعی در ایستگاه تحقیقاتی شهرکرد مورد بررسی قرار گرفت، بیشتر ژنوتیپ‌ها حساس بودند و در آنها علائم شدید بیماری و مرگ زمستانه(Winter killing)  دیده شد و تعداد 21 ژنوتیپ از آنها واکنش تحمل نشان دادند. شدت بیماری کوتولگی زرد از سایر ویروس‌ها بیشتر بود.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدیریت تلفیقی بیماری های ویروسی گندم در استان چهارمحال و بختیاری

بیماری های ویروسی به لحاظ اقتصادی مهم­ترین بیماری های غلات در استان چهارمحال و بختیاری هستند. خسارت این عوامل بیماری زا در گندم در کشت های زودهنگام پاییزه تا 100% نیز دیده شده است. وجود ویروس های کوتولگی زرد جو (barley yellow dwarf virus) (سروتیپ­های mav, pav) ویروس کوتولگی زرد غلات (cereal yellow dwarf virus) (سروتیپ rpv)، ویروس موزائیک رگه­ای گندم (wheat streak mosaic virus,wsmv)،ویروس موزائی...

full text

مدیریت تلفیقی بیماری موزاییک ایرانی ذرت‌ در استان چهارمحال و بختیاری

طی سال‌های زراعی 89-1388 و 90-1389 بررسی‌های مزرعه‌ای به‌منظور تعیین اثر تاریخ کشت و تیمار بذر با ایمیداکلوپرید روی عملکرد (بیوماس) ذرت علوفه‌ای رقم Single cross 704، اجزاء عملکرد و کنترل بیماری ویروسی موزاییک ایرانی ذرت در شهرستان‌های شهرکرد و لردگان از استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به‌صورت کرت‌های خردشده بود. کرت‌های اصلی شامل چهار ...

full text

مدیریت تلفیقی بیماری موزاییک ایرانی ذرت در استان چهارمحال و بختیاری

طی سال های زراعی 89-1388 و 90-1389 بررسی های مزرعه ای به منظور تعیین اثر تاریخ کشت و تیمار بذر با ایمیداکلوپرید روی عملکرد (بیوماس) ذرت علوفه ای رقم single cross 704، اجزاء عملکرد و کنترل بیماری ویروسی موزاییک ایرانی ذرت در شهرستان های شهرکرد و لردگان از استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به صورت کرت های خردشده بود. کرت های اصلی شامل چهار ...

full text

مدیریت راهبردی اقتصاد گردشگری (مورد مطالعه: استان چهارمحال و بختیاری)

Optimal tourism management, particularly in less-prosperous areas, is of great importance in absorbing capital from this industry. Chaharmahal and Bakhtiyari Province is one of the natural tourism areas in Iran. Despite having proper natural and environmental potentials to take advantage of tourism benefits, it has remained unknown and less prosperous; therefore, one of the approaches that can ...

full text

ارائه‌ی مدلی تلفیقی جهت اولویت‌بندی زیرساخت‌های توسعه‌ی گردشگری مطالعه‌ی موردی: شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری

Today, tourism-oriented property development has played an important role in the economies of the world. Considering that the promotion and development of tourism requires special conditions, structural, political, cultural and social programs in accordance with the conditions and facilities aimed at reducing inequality-regional tourism, understanding the differences between regions and areas d...

full text

مصونیت در بیماریهای ویروسی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 2

pages  135- 152

publication date 2010-01-01

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023